Bieniewski Stanisław Kazimierz, h. Radwan (zm. 1679 lub 1680), polityk i mówca, syn Adama, właściciel Połonny i Targowiec. Służbę swą polityczną zaczął zdaje się w r. 1641, zostając pisarzem grodzkim łuckim. Na tem stanowisku zapoznał się z wybitniejszymi aktorami późniejszego buntu kozackiego. Jako pisarz łucki podpisał w 1648 dyplom elekcyjny Jana Kazimierza, w dwa lata później został sekretarzem królewskim. Sejm w r. 1650 a potem w 1654 powierzył mu funkcję delegata do trybunału radomskiego dla sądzenia spraw skarbowych. Na sejmie w 1655 został naznaczony deputatem z Izby poselskiej dla ułożenia instrukcji, według której miano przeprowadzić uspokojenie Ukrainy. W r. 1657 został B. opiekunem małoletniego dziedzica Tarnowa ks. Aleks. Janusza Zasławskiego. Sprawując tę funkcję mimo rozlicznych zajęć aż do r. 1670, wglądał B. niejednokrotnie w stosunki, panujące w mieście Tarnowie. W tym samym roku (1657) udał się na rozkaz króla do Czehrynia, by nakłaniać Chmielnickiego do ugody z Rzpltą. Stanąwszy w marcu t. r. w Czehryniu, zdołał B., wówczas już kasztelan wołyński, wejść w kontakt z Chmielnickim i uzyskał od niego dość obiecujące deklaracje. W czerwcu był już spowrotem przy królu, poczem, otrzymawszy nową szeroką instrukcję, udał się ponownie do Czehrynia, przybył tu jednak już po śmierci Chmielnickiego. Wobec nieskrystalizowania się sytuacji na Ukrainie przebywał tu B. czas jakiś, usiłując stworzyć stronnictwo przychylne Polsce, poczem w październiku wrócił do Dubna, zawarłszy pierwej rozejm między Polską a Wyhowskim. Wygórowane żądania cara ułatwiły potem dalszą pracę B-mu. W ciągu pierwszej połowy 1658 r. przybywają do niego pokolei wysłańcy Wyhowskiego: T. Tonkiewicz i P. Tetera, z którymi B. uciera punkty porozumienia. Na skutek tych rokowań wysłał Wyhowski poselstwo na sejm warszawski, gdzie przyjęto życzliwie myśl układów z Kozakami i wygotowano instrukcje. We wrześniu udał się też B. wraz z Jewłaszewskim jako komisarz Rzpltej do Kozaków, gdzie dzięki wymowie B-go doszło do spisania ugody hadziackiej. W następnym roku bronił B. w sejmie i senacie zawartej umowy a po przyjęciu jej przez Stany podpisał ją jako komisarz króla i Rzpltej. Sejm ten w uznaniu zasług B-go przyznał mu sumę 40.000 złp. Po zerwaniu ugody hadziackiej i usunięciu z hetmaństwa Wyhowskiego próbował B. ponownie pozyskać Kozaków dla Rzpltej. W styczniu 1660 r., nie ufając Jerzemu Chmielnickiemu, wysłał w zastępstwie swoim do niego Sieleckiego. Ani jednak to poselstwo ani późniejsza korespondencja z Chmielnickim nie wydały rezultatu. B., obecnie już w-da czernihowski, nie usunął się jednak od spraw ukrainnych i w tym samym roku udał się z wojskiem koronnem na Ukrainę. Po klęsce J. Chmielnickiego został wyznaczony na delegata, przed którym część Kozaków miała zaprzysiąc ugodę. W październiku 1660 był jednym z komisarzy do traktatów z pobitym Szeremetem. Zajęty temi sprawami, trzymał się B. zdała od spraw elekcji vivente rege. Sejm w r. 1661 wyznaczył go na komisarza do traktatów z Moskwą. W związku z tą funkcją przebywał B. w r. 1662 na granicach wschodnich państwa, potem jednak zdaje się większego udziału w traktatach nie brał. Dopiero po zawarciu rozejmu andruszowskiego został wysłany z C. Brzostowskim do Moskwy, dokąd przybył w październiku 1667, i uzyskał zatwierdzenie traktatów. W r. 1668 brał B. udział w sejmie konwokacyjnym i podpisał konfederację »salvis juribus S. R. Ecclesiae«. W następnym roku asystował przy koronacji Michała Korybuta i wziął udział w sejmie koronacyjnym, w votum swem »dając prawidła królowi, jak Pan dobry ma rządzić w tym królestwie«. Z wiosną 1670 r. zajął się B. raz jeszcze sprawami ukrainnemi, układając się z Doroszenką; wygórowane jednak żądania hetmana doprowadziły do rozbicia traktatów. Sejm jesienny 1670 polecił B-mu ułożyć instrukcję dla posłów do Moskwy.

W czasie zatargów partyjnych r. 1672 stanął B. po stronie króla, niemniej jednak dążył do zapośredniczenia ugody. Wziął też udział w obu sejmach t. r. Na sejmie drugim wygłaszał »najwymowniejsze votum«, w którem chwalił króla za jego stanowisko, poczem starał się zapobiec rozbiciu sejmu. Po zerwaniu sejmu usiłował z ramienia króla razem z innymi regalistami doprowadzić do ugody z malkontentami, jednak bezskutecznie. Jako stronnik króla zjawił się też pod Gołębiem i, chociaż żywszego udziału w pracach konfederatów nie wziął, przejął się niektóremi punktami ich programu. W r. 1674 zjawił się na sejmie pacyfikacyjnym i współpracował przy zawieraniu ugody. Na sejmie tym został też obrany komisarzem do Rady wojennej przy boku króla. Żył jeszcze 6 IX 1679, zmarł przed 17 II 1680. W czasie następującego bezkrólewia wziął udział w pracach delegacji, układającej »pacta conventa«, poczem pomagał przy pozyskiwaniu Litwinów dla wyboru Jana III; podpisał też dyplom elekcyjny nowego króla.

Boniecki; Niesiecki; Urzędnicy, III/4; Vol. leg., IV 106, 154, 205, 231, 241, 272, 285, 293, 300, 301, 365, 389, 413, 443, 449, 478, 498, V 21, 26, 30, 40, 63, 64, 72, 73, 139, 163; Acta historica, XXI, indeks; Niemcewicz, Zbiór pamiętników, V 456 sq.; Chrapowicki, Diarjusz, 3, 73, 172; Kubala, Wojna polsko-moskiewska; Bibl. histor.-wojsk., III 113; Zawadzki, Historia arcana; Gawroński, Kozaczyzna ukrainna, 111–114, 117–118, 123, 125; tenże, Poselstwo Bieniewskiego; Kubala, Wojna brandenburska, 192–199, 211, 212; tenże, Wojna duńska. Indeks i wykaz źródeł ruskich i rosyjskich; Korzon, Dola i niedola Jana Sobieskiego, II 388–396; III 135, 158, 174, 265, 323, 343, 504; Darowski, Szkice historyczne, II serja, 367, 372, 487; Leniek, Dzieje miasta Tarnowa, 116–118.

Władysław Czapliński